Татарстан Республикасы территориясендә метеорологик күренешләрнең интенсивлыгы турында консультация-кисәтү

Урманнарның югары янгын куркынычы турында шторм кисәтү

2021 елның 11 маеннан 17 маена кадәр Татарстан Республикасы территориясендә урманнарның янгын куркынычы югары булуы көтелә (4 сыйныф).

Татарстан Республикасы буенча Русия ГТХМ Баш идарәсе халыкка тәкъдим итә:

1. Поддерживайте прохладную һава температурасын йорт. Көндез тәрәзәләрне һәм ставниларны ябыгыз (әгәр бар икән, бигрәк тә әгәр тәрәзәләр кояш ягына чыга. Тәрәзәләрне ачыгыз һәм төнлә урамда һава температурасы бинадагыга караганда түбәнрәк. Әгәр сезнең торак җиһазландырылган кондиционером, закрывайте тәрәзәләр һәм ишекләр. Бераз облегчение китерергә мөмкин вентиляторы, әмма, кайчан температура 35 градустан артык, вентилятор мөмкин түгел коткарып нче Җылылык авырулары. Бик күп эчәргә кирәк.

2. Эсселектә булмаска тырышыгыз. Переходите бу иң прохладную бүлмә йортында, бигрәк тә төн. әгәр бу мөмкин түгел икән, өйдә салкын температураны саклагыз, көненә 2-3 сәгать салкын биналарда (мәсәлән, кондиционерлар белән җиһазландырылган җәмәгать биналарында) үткәрегез. Тәүлекнең иң эссе вакытында урамга чыкмаска тырышыгыз. Избегайте интенсив физик йөкләнешне. Күләгәдә булырга тырышыгыз. Парковкаланган автомобильләрдә балаларны һәм хайваннарны калдырмагыз.

3. Түгел допускайте перегрева тән, эчәргә җитәрлек сыеклык. Алырга прохладный душ. Сез шулай ук аласыз эшләргә салкын компресслар яки обертывания, кулланырга юеш салкын сөлгеләр, обтирать гәүдәсен салкын су, эшләргә салкын ванночки өчен аяклары һ. б. кияргә җиңел һәм ирекле кием килгән натураль тукымалар. Урамга чыккач, киң колаклы эшләпә яки кепка яки кояш яклы күзлек киегез. Эчәргә яраклы режимны саклагыз, баллы һәм алкогольле эчемлекләрдән сакланыгыз.

4. Тирә-юньдәгеләргә ярдәм итегез. Әгәр танышларыгызның берсе аномаль эсселек аркасында сәламәтлек өчен куркыныч янаса, аларга кирәкле ярдәм алырга булышыгыз. Ялгыз яшәүче өлкән яшьтәге һәм авыручы кешеләргә тәүлегенә кимендә бер тапкыр килергә кирәк. Әгәр пациент ниндидер дарулар кабул итә икән, аны дәвалаучы табиб белән киңәшләшегез һәм бу даруларның организмның терморегуляцияләнүенә һәм су балансына ничек йогынты ясавын ачыклагыз. Әгәр сезнең сәламәтлегегезгә бәйле проблемаларыгыз бар икән: температура 25 градустан артмаган вакытта яки суыткычта (инструкцияне үтәгез) даруларны саклагыз, хроник чирдән җәфа чигсәгез яки бер үк вакытта берничә даруны кабул итсәгез, медицина ярдәме сорап мөрәҗәгать итегез.

5. Әгәр дә сез яки кемдер янәшәдә үзен начар хис итте.

Баш әйләнеше, көчсезлек, тревога яки көчле сусауны һәм баш авырту тойсагыз, мөмкин кадәр тизрәк салкынча урынга күчәргә һәм тән температурасын үлчәтергә тырышыгыз. Эчәргә су яки җиләк-җимеш согы өчен тутырырга югалту сыеклык, ял итегез. Мускулларның авыруын сизсәгез (барыннан да элек алар аякларында, кулларында яки корсагында, күп кенә очракларда озакка сузылган физик йөкләнеш нәтиҗәсендә көчле эсселектә барлыкка килә), һәм минераль алмашны нормальләштерү өчен электролитлар булган эретмә эчегез. Әгәр җылылык спазмалары бер сәгатьтән артык туктатылмый икән, медицина ярдәме сорап мөрәҗәгать итәргә кирәк. Әгәр сез гаилә әгъзаларының берәрсенең яки сез караган кешеләрнең тиресе коры һәм кайнар булуын күрсәгез, бред, судороглар яки аң югалту барлыкка килгән, кичекмәстән ашыгыч ярдәм чакырыгыз. Медиклар килгәнче зыян күрүчене салкынча урынга күчереп, аяклары гына күтәрелергә тиеш. Зыян күрүчене чишегез һәм суыткыч процедуралар үткәрә башлагыз: муенга салкын компресс салыгыз, яңа һава кушылдыгын тәэмин итегез, бүлмә температурасының тиресен (20-25 градус) су сиптерегез. Үлчәтергә температура тән. Зыян күрүчегә парацетамол яки аспирин бирмәгез. Әгәр дә ул аңсыз гына аның янына салыгыз.

Янгынның төп билгеләре: гари исе, томан төтене, кошлар, хайваннар, бөҗәкләрнең үз-үзләрен тотышы, аларның бер якка күчүе, горизонттагы Төнге таң.

Урман янгынын ничек сүндерәләр? Янгын кырыйларын яфраклы агач ботаклары белән күмеп, янгын кырыйларын көпшәк грунт белән һәм җир полосалары, ут хәрәкәте юлында киң канаулар белән ташлап, янгын сүндерергә мөмкин.

Әгәр ут торак пунктка якынлашса нишләргә? Кешеләрне, беренче чиратта балаларны, хатын-кызларны һәм картларны эвакуацияләргә кирәк. Кешеләрне утның перпендикуляр таралуына юнәлештә чыгарырга яки чыгарырга кирәк. Юллар буйлап, шулай ук елгалар һәм инешләр буенда, кайчагында Су буйлап хәрәкәт итәргә кирәк. Авыз һәм борын төтенләгәндә юеш мамык-марля бәйләвечен, сөлге, киемнең бер өлешен ябарга кирәк. Үзе белән алырга документлар, акча, бик кирәкле әйберләр. Шәхси әйберләр коткара ала бу таш корылмаларда башка горящих конструкцияләр яки гади бу чокырга, засыпанной җир.

Эвакуацияләнергә мөмкин булмаган очракта (торак пунктларда массакүләм янгыннар), загерметиклаштырылган таш биналарда, Гражданнар оборонасы сыеныр урыннарында яки зур ачык мәйданнарда, стадионнарда һ. б. урнашып, яңадан хәбәр итәргә генә кала.

Урманда янгынны ачыклап, паникага бирелмәгез. Башта хәлне тиз анализлагыз. Рельефның югары ноктасына менәргә яки югары агачка керергә, янгын учагының урнашу урынын табарга, ут таралуның юнәлешен һәм тизлеген билгеләргә, сулыкның, сазлыкның, шешәләрнең, торак пунктларның урнашуын күрергә кирәк.

Әгәр юл киселгән, укрываться нче янгын кирәк утрауларда, отмелях, сазлыкта, скальных вершинах һ. б. урыннар укрытий выбирайте ераграк агач-алар янгында, кайчан обгорают тамырлар, ала, тавышсыз егылырга. Утны якынайтканда киемегезне салыгыз, суга салыгыз, әмма камыш белән янәшә түгел. Вак-төяккә башыгыз белән йокы капчыгына борылыгыз, алдан аны һәм кием-салымны су белән юыгыз. Учакта калгач, вакыт-вакыт борылыгыз, киемнәрегезне киптерегез, йөзегезне күп катламлы бәйләвеч белән саклагыз, марлядан яхшырак, аны гел шомартып торыгыз. Учакка эләккәч, үземнән бөтен нейлон, капрон һәм башка эри торган кием-салым салыгыз, янучан һәм җиңел ялкынсынучы кирәк-яраклардан котылыгыз.

Әгәр дә сез урманда кечкенә генә янгынга юлыксагыз, аны туктатырга һәм бер үк вакытта, мөмкинлек булса, кемнедер якындагы торак пунктка яки урманчылыкка ярдәм сорап җибәрергә кирәк.

Урман янгыннары вакытында үзеңне ничек тотарга

Урманда янгын еш кына кеше гаебе белән килеп чыга – бу ут белән саксыз эш итү дә, сүнмәгән учак та, шырпы яки тәмәке ташланган шырпы да, балалар шуклыгы да. Кайчакта янгын килеп чыгу сәбәбе яшен булырга мөмкин, әмма мондый очраклар сирәк. Урманда утлы стихия белән бәрелешергә туры килсә, нәрсә белергә кирәк соң? Урман янгынына ничек юл куймаска? Янгын чыккан очракта нишләргә?

Урмандагы янгынны ничек булдырмаска

Беренчесе-ял итүгә яки походка әзерлек. Үзе белән чиләк, балта һәм көрәк алырга киңәш ителә. Бу, әлбәттә, яхшы, әгәр сез җыелдык барырга төркеме биш һәм аннан да күбрәк кеше. Әгәр поход ялгызмы? Ялгыз Турист үзен чиләкләр һәм терәкләр белән тулыландырмый. Ялгыз йөрү өчен (янгын ихтыяҗы аркасында гына түгел) складлы саперной лопатой белән чехлом һәм заточить аның крае. Шулай итеп, ул сезгә көрәк һәм балта белән дә хезмәт итәчәк.

Икенчесе-урманда учакны үрчеткәндә барлык саклык чараларын да катгый үтәргә кирәк. Гомумән, ут белән бәйле бөтен нәрсә әнә шундый чараларга карый. Учакны агач астында, бигрәк тә түбән ботаклары кечкенә биеклектә булган агач астында үстерергә ярамый. Коры үләннәр күп булган җирдә учак ясарга ярамый. Учакны алдан ук әзерләргә яки югалган Иске учакны файдаланырга тырышырга кирәк.

Стоянка вакытында

Алтын кагыйдә бер-беркайчан да учакны караучысыз калдырырга ярамый! Әзерләнгән ягулык запасы өч-биш метрда янган учак ягу. Түгел разводите бик югары учак, әгәр дә таләп итми нинди дә булса аерым кирәклеге (сигналный учак, мәсәлән). Учакның мөмкин кадәр азрак очкын бирүен, бигрәк тә җилле һава торышы вакытында күзәтегез. Җил булган очракта, ут аерганда аның көчен һәм юнәлешен исәпкә алыгыз, чөнки очкан очкыннар үлән яки агач яфраклары януга китерергә мөмкин. Тырышыгыз түгел файдаланырга сыйфатында ягулык белән коры яфраклы ботаклар (ничек яна, ничек дары), чөнки нче учак разлетаться гына түгел, очкыннар, ә тулы бер тлеющие листья. Әгәр якын урында булсагыз, сезнең өчен бик тә хәерледер.

Стоянкадан чыгып, учакны яхшылап киптерергә, су салырга һәм җир сибәргә кирәк. Агачны салдырсак, учакны агач кисәкләре белән ябыгыз. Снимаясь тулысынча, инаныгыз учагы погасала да воспламенится аша күпмедер вакыт соң сезнең карау. Үз артыгызда тәртип калдырыгыз, һәм, әйткәнчә, Хәерле юлга.

Урманда янгын белән очрашканда нәрсә эшләргә

Әгәр сез яңа янгынны тапсагыз - мәсәлән, кечкенә генә үлән палы яки кемдер ташланган учак янында ага торган урман тактасын таптыгыз, моны үзегез сүндерергә тырышыгыз. Кайчагында ялкынны су басу да җитә (дөрес, көтәргә һәм үлән яки аслык, чыннан да, тамырлары эреми, югыйсә ут янә пәйда булырга мөмкин).

Килеп туган хәлне дөрес бәяләргә тырышыгыз. Конкрет шартлардан чыгып, сез янгынны мөстәкыйль сүндерәчәксезме, әллә сезгә ярдәм кирәк булачакмы, дип хәл итегез. Үз көчегезне бәяләп бетермәгез. Әгәр сез янгынны күрсәгез, аны сүндерергә тырыштыгыз, тик берни дә чыкмады, ә ул көчлерәк яна башлады, бәла-казага эләкмәс өчен, вакытында ераграк китәргә кирәк.

Махсус хезмәтләрне тиз арада хәбәр итү мөмкинлеге оптималь булачак. Гадәттән тыш хәлләр министрлыгы хезмәтләре («01» телефоны), ЕДДС («112» телефоны), егерь, лесничийлар шундый булырга мөмкин. Төркем белән барган вакытта төркем әгъзаларыннан авыр кирәк-яраклар алырга һәм аны якындагы торак пунктка яки автомобиль трассасына Посыльный сыйфатында җибәрергә кирәк. Калган төркем әгъзаларына маршруттан чыгып, янгын урынына чыгып китәргә кирәк. Түгел теряйте бер-берегезне берсе төре.